Rodacy Bohaterom-82

Pamięć, która łączy pokolenia – kwesty na cmentarzach

Pamięć, która łączy pokolenia

Od początku naszej działalności troska o polskie dziedzictwo i pamięć o tych, którzy walczyli o wolność Ojczyzny, stanowi fundament Stowarzyszenia Odra-Niemen. Nasze działania obejmują porządkowanie i renowację polskich cmentarzy, grobów bohaterów oraz miejsc pamięci narodowej w różnych częściach świata – szczególnie na dawnych Kresach II Rzeczypospolitej: na Litwie, Ukrainie, Białorusi, Łotwie i w Mołdawii.

Podczas corocznych wyjazdów wolontariackich odnawiamy zapomniane mogiły żołnierzy Wojska Polskiego, Sybiraków, uczestników powstań i ofiar represji. Współpracujemy z lokalnymi społecznościami, szkołami i parafiami, aby wspólnie przywracać pamięć o polskich korzeniach tych miejsc. Szczególnym wymiarem naszych działań są zaduszkowe wyjazdy pamięci – porządkujemy groby, zapalamy znicze i modlimy się w imieniu tych, którzy nie mogą tam być osobiście.

Wspieramy także żyjących świadków historii – kombatantów, Sybiraków, wdowy po żołnierzach i osoby, które przez lata pielęgnowały polskość na Wschodzie. Pomoc materialna, spotkania, nagrania wspomnień i międzypokoleniowe inicjatywy to integralna część naszej misji.

 

1–2 listopada: kwestujemy dla pamięci

W dniach 1–2 listopada (Wszystkich Świętych i Zaduszki) prowadzimy w Polsce kwesty na cmentarzach. Zebrane środki przeznaczamy na:

  • porządkowanie i renowację polskich cmentarzy na dawnych Kresach,

  • zakup materiałów porządkowych, zniczy i tabliczek pamięci,

  • wsparcie kombatantów, Sybiraków i innych świadków historii,

  • dokumentowanie i edukację (wolontariaty, nagrania świadectw, działania międzypokoleniowe).

Nasi wolontariusze kwestują z identyfikatorami i oznakowanymi puszkami; po zbiórce publikujemy pełne rozliczenie. Jeśli nie możesz nas spotkać przy bramie cmentarza, możesz wesprzeć misję online.

Dzięki tysiącom wolontariuszy i darczyńców co roku ratujemy od zapomnienia kolejne miejsca i nazwiska, przywracając im należną godność i szacunek.
„Pamięć to nasz obowiązek, a troska o nią – nasza wspólna odpowiedzialność.”

Zachowane w pamięci (1350 x 1080 px)

Zachowane w pamięci-Spotkania z wrocławskimi kombatantami

O projekcie

W 2024 roku kontynuujemy międzypokoleniowy projekt oparty o spotkania świadków historii z młodzieżą. Po Poznaniu, Lublinie, Rzeszowie, Karczewie na Mazowszu przyszedł czas na Wrocław. Zadanie ma na celu stworzenie aktywnych miejsc międzypokoleniowych spotkań, wzmocnienie wolontariatu i działań społecznych dla najstarszego pokolenia wrocławskich kombatantów oraz stworzenie kompleksowej i nowoczesnej oferty z zakresu edukacji patriotycznej i historycznej jako dobrej praktyki. W czasie całego projektu promujemy działania wolontaryjne kierowane do kombatantów, m.in. prowadzoną od 15 lat przez Stowarzyszenie Odra-Niemen akcję Rodacy-Bohaterom. Projekt to jedna z ostatnich szans na bezpośrednie spotkania młodych Polaków z bohaterami polskiej i utrwalanie poprzez zdjęcia, multimedia międzypokoleniowych rozmów, dyskusji, promocji działań społecznych na rzecz kombatantów, póki bohaterowie są jeszcze z nami.

Spotkania ze świadkami historii

W czasie od sierpnia do listopada organizowaliśmy spotkania międzypokoleniowe. W ramach projektu odbyło się 10 spotkań młodego pokolenia – uczniów, harcerzy młodzieżowych wolontariuszy z wrocławskimi świadkami historii – kombatantami i osobami represjonowanymi, urodzonymi do roku 1945. Spotkania odbywały  się w siedzibie Stowarzyszenia Odra-Niemen i we wrocławskich szkołach. W tych wydarzeniach wzięło udział prawie 250 młodych osób. Młodzież w 2024 roku miała szansę spotkać się ze świadkami historii:

Wywiady ze świadkami historii

Warsztaty filmowe

Druga część projektu to warsztaty filmowe, w których wzięło udział  56 uczniów wrocławskich szkół. Zajęcia prowadzone przez młodego reżysera, rapera Pawła UNDERA Przewoźnego dotyczyły prezentacji tożsamościowej opartej na pozytywnych wartościach, historii kina z zaznaczeniem roli Polaków w rozwoju kinematografii, m.in. Kazimierza Prószyńskiego oraz pokazów zabytkowych kamer, którymi nagrywano wydarzenia z Powstania Warszawskiego czy dramatyczne relacje z obozów koncentracyjnych. Część praktyczna zajęć to budowanie z uczniami scenariusza  wywiadu, podcastu ze świadkiem historii, nauka obsługi podstawowych sprzętów multimedialnych potrzebnych do tworzenia spotów, relacji, materiałów filmowych. Głównymi bohaterami nagranych materiałów stają się wrocławscy świadkowie historii, pochodzący z różnych środowisk kombatanckich. 

Spotkanie podsumowujące projekt

Podsumowanie zadania to seria spotkań z udziałem młodzieży, pedagogów przy honorowym udziale świadków historii i delegacji środowisk kombatanckich, partnerów zadania. Program takich wydarzeń obejmował przedstawienie i promocja rezultatów projektu, w tym fotoreportaże ze spotkań, spoty z prowadzonych zajęć. Szkoły i środowiska harcerskie otrzymują pamiątkowe dyplomy uczestnictwa w zadaniu.

Dziękujemy za współpracę, obecność, zaangażowanie i wzruszenia uczniom, harcerzom, młodym wolontariuszom z następujących środowisk:

Promocja projektu

Finansowanie projektu

Zadanie publiczne jest współfinansowane ze środków finansowych otrzymanych od Gminy Wrocław

www.wroclaw.pl

Zadanie realizowane we współpracy z Wrocławskim Centrum Rozwoju Społecznego

Projekt jest przygotowany i prowadzony przez Stowarzyszenie Odra-Niemen.

Medal IPN dla Odra-Niemen

13 marca 2024 roku odebraliśmy złoty medal „Reipublicae Memoriae Meritum”
 
Kapituła Medalu „Reipublicae Memoriae Meritum”, na podstawie Zarządzenia Prezesa IPN, wyróżniła Stowarzyszenie Odra-Niemen złotym Medalem za wybitne zasługi w działalności publicznej i społecznej dla upamiętniania historii Narodu Polskiego w latach 1917-1990 oraz wspierania IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej.
 
To nagroda dla całego środowiska naszego Stowarzyszenia, zaangażowanego w działalność edukacyjną, zachowanie pamięci o historii Polski i ważnych postaciach, wydarzeniach, wolontariuszy opiekujących się i remontujących społecznie groby w Polsce i na Kresach Wschodnich!
Medalem Reipublicae Memoriae Meritum Instytut Pamięci Narodowej honoruje tych, którzy działają na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wspierają IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Medal przyznawany jest instytucjom, organizacjom lub osobom fizycznym, które:
· pracują na rzecz zachowania pamięci o:
a) ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu,
b) patriotycznych zmaganiach Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem,
c) czynach obywateli dokonywanych na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i w obronie wolności oraz godności ludzkiej
· angażują się w inicjatywy społeczne mające na celu trwałe upamiętnianie wydarzeń z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wybitnych obywateli zasłużonych w walce o niepodległość Państwa Polskiego,
· wspierają IPN w działalności naukowej, edukacyjnej, wystawienniczej i wydawniczej dotyczącej szczególnie ważnych wydarzeń z historii najnowszej,
· prowadzą społeczną opiekę nad grobami i cmentarzami wojennymi w kraju i poza granicami.
Medal dzieli się na trzy stopnie: złoty, srebrny i brązowy (źródło IPN)