Rodacy-Bohaterom. Wielkanocna edycja

Za nami już wiele wypraw z darami wielkanocnymi do naszych Rodaków mieszkających za wschodnią granicą. Organizujemy także świąteczne akcje pamięci  dla kombatantów z Polski.  Poniżej przedstawiamy linki  do wydarzeń:

Odeszli kombatanci

W I kwartale 2024 roku odeszła kolejna grupa kombatantów, ważnych dla naszego środowiska. Przedstawiamy ich sylwetki.

Stanisław Szatkowski - Jaworzniak, Sybirak - Wrocław

30.01.2024 roku odszedł Stanisław Szatkowski, członek Związku Młodocianych Więźniów Politycznych “Jaworzniacy”, sybirak. Urodził się 15 listopada 1932 r. w Kossakach, w powiecie łomżyńskim. Jego ojciec, Stefan, był przedwojennym oficerem w 5. Pułku Ułanów Zasławskich. Brał udział w Wojnie Obronnej, potem wstąpił do partyzantki.
Stanisława wraz z rodziną – mamą i dwójką młodszych braci – deportowano w marcu 1940 roku na Sybir, jako rodzinę oficera. W trakcie zsyłki, w latach 1941/42 zmarli jego bracia, którzy nie wytrzymywali okrutnych warunków, braku jedzenia i chorób.
W 1946 r. Stanisław wraz z mamą wrócili do Polski. Wtedy dowiedzieli się o śmierci ojca w potyczce z Niemcami, w 1943 roku. Wstąpił do ZHR i działał tam aktywnie, po przenosinach do Wrocławia dołączył do Tajnej Organizacji Podziemnej Polski, w 1951 roku. Działalność organizacji polegała przede wszystkim na samokształceniu, przeciwdziałaniu komunistycznej propagandzie i małej dywersji.
Niestety, w lutym 1952 roku UB rozbiło organizację, zaś jej członków, po brutalnych śledztwach, osądzono i osadzono w więzieniach. Stanisław został skazany na 7 lat, przepadek mienia i pozbawienie praw publicznych i honorowych. Przebywał w więzieniach i obozach pracy we Wrocławiu, Wilkowie i Jaworznie. Zwolniono go w 1955 roku, skrajnie wyniszczonego – mimo młodego wieku – katorżniczą pracą w obozie w Wilkowie, który znajdował się przy kopalni miedzi “Lena”.
Podjął edukację i ukończył Technikum Mechaniczne, wziął ślub i miał dwójkę dzieci. Mimo znacznego uszczerbku na zdrowiu, był bardzo aktywny, brał udział w wielu uroczystościach i spotkaniach z młodzieżą. Prężnie działał w Związku “Jaworzniaków” i Związku Solidarności Polskich Kombatantów we Wrocławiu. Był m.in. jednym z inicjatorów wmurowania tablicy poświęconej ofiarom systemu komunistycznego na dawnym budynku UB we Wrocławiu.
Za swoją działalność był odznaczony m.in. Złotym Medalem “Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Zesłańców Sybiru, Krzyżem Więźnia Politycznego, Krzyżem Niezłomnych i Medalem “Pro Memoria”.
 
Od lat współpracował z dolnośląskim środowiskiem Odry-Niemen. Cześć Jego Pamięci!

Regina Mac - AK-WiN - Opole

29 stycznia zmarła,  w wieku 94 lat zaprzyjaźniona z Opolskim Oddziałem Odry-Niemen i z  harcerzami kpt. Regina Mac ps. “Rysia”. Jako łączniczka służyła w AK-WiN u mjr. Mariana Bernaciaka “Orlika”. Po wojnie zamieszkała w Opolu. Szczegółowy życiorys kombatantki znajduje się w artykule PRZECZYTAJ
 
 

Władysław Uchnalewicz - AK, Łagiernik, Harcerz - Wołkowysk

29 lutego 2024 roku, w wieku 98 lat odszedł do Pana ostatni żołnierz Armii Krajowej w Wołkowysku na Białorusi, porucznik Władysław Uchnalewicz ps. “Kret”.

Pan Władysław po wybuchu II WŚ we wrześniu 1939 roku jako harcerz wstąpił w szeregi Związku Walki Zbrojnej, przekształconej następnie w Armię Krajową. Jako żołnierz AK pełnił funkcję łącznika i zwiadowcy. Otrzymał stopień kaprala i przybrał pseudonim „Kret”. Po ponownym wkroczeniu Sowietów w 1944 roku kontynuował służbę w AK. Przez władze sowieckie aresztowany i skazany na karę śmierci, zamienioną na 25 lat ciężkich robót w Workucie i Nowej Ziemi. Na zesłaniu Władysław Uchnalewicz przebywał do 1957 roku, pracując przy budowie dróg i wydobyciu węgla kamiennego. Po powrocie z zesłania osiadł w Wołkowysku, gdzie mieliśmy okazję odwiedzać go, ilekroć jeździliśmy w te tereny.

Ciepły uśmiech i skromność pana Władysława, były tym, co od razu się odczuwało po wejściu w jego skromne progi i tylko żal, że od 2019 roku, z niezależnych nam przyczyn, nie mieliśmy okazji do ponownych spotkań… Panie Władziu, do zobaczenia po tamtej stronie.

Cześć jego pamięci

zdj. Michał Białek

Koncert_Wielkopostny

Koncert Wielkopostny

Grupa osób zgłosiła chęć zorganizowania w Warszawie koncertu wielkopostnego na rzecz naszych rodaków z Białorusi we współpracy z naszą organizacją. W czasie koncertu było można nabyć tomik poezji, a całkowity dochód ze sprzedaży będzie przeznaczony na akcje pomocowe Odry-Niemen prowadzone dla Polaków na Białorusi.
 
Serdecznie dziękujemy za to wydarzenie i wsparcie finansowe potrzeb polskich środowisk na Białorusi.  

Medal IPN dla Odra-Niemen

13 marca 2024 roku odebraliśmy złoty medal „Reipublicae Memoriae Meritum”
 
Kapituła Medalu „Reipublicae Memoriae Meritum”, na podstawie Zarządzenia Prezesa IPN, wyróżniła Stowarzyszenie Odra-Niemen złotym Medalem za wybitne zasługi w działalności publicznej i społecznej dla upamiętniania historii Narodu Polskiego w latach 1917-1990 oraz wspierania IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej.
 
To nagroda dla całego środowiska naszego Stowarzyszenia, zaangażowanego w działalność edukacyjną, zachowanie pamięci o historii Polski i ważnych postaciach, wydarzeniach, wolontariuszy opiekujących się i remontujących społecznie groby w Polsce i na Kresach Wschodnich!
Medalem Reipublicae Memoriae Meritum Instytut Pamięci Narodowej honoruje tych, którzy działają na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wspierają IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Medal przyznawany jest instytucjom, organizacjom lub osobom fizycznym, które:
· pracują na rzecz zachowania pamięci o:
a) ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu,
b) patriotycznych zmaganiach Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem,
c) czynach obywateli dokonywanych na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i w obronie wolności oraz godności ludzkiej
· angażują się w inicjatywy społeczne mające na celu trwałe upamiętnianie wydarzeń z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wybitnych obywateli zasłużonych w walce o niepodległość Państwa Polskiego,
· wspierają IPN w działalności naukowej, edukacyjnej, wystawienniczej i wydawniczej dotyczącej szczególnie ważnych wydarzeń z historii najnowszej,
· prowadzą społeczną opiekę nad grobami i cmentarzami wojennymi w kraju i poza granicami.
Medal dzieli się na trzy stopnie: złoty, srebrny i brązowy (źródło IPN)

Rozlicz z nami roczny podatek

Dlaczego warto przekazać 1,5% podatku w rocznym rozliczeniu PIT na Stowarzyszenie Odra-Niemen?

Realizujemy rocznie wiele projektów, które łączą pokolenia i Polaków.
 
Opiekujemy się kombatantami, sybirakami i świadkami historii. Organizujemy dla nich wyjazdy sanatoryjne, spotkania, rehabilitację, a samotnym kombatantom dostarczamy posiłki.
 
Wspieramy Polaków na Kresach.
 
Od 15 lat organizujemy akcję Rodacy Bohaterom, w której co roku zbieramy i zawozimy Kresowiakom kilka tysięcy “Paczek Pamięci”.
 
Organizujemy różne akcje pomocowe.
 
Budujemy wolontariat i edukujemy młodzież poprzez włączanie w działania społeczne.
 
Wspieramy represjonowanych Polaków i dbamy o miejsca pamięci.
 
Jesteśmy niezależną, transparentną organizacją pożytku publicznego.
 
Działamy ponad podziałami!
 
1,5% z podatku to środki, które pomagają zrealizować wiele ważnych zadań i celów.
 

KRS 0000133146

Na Nowy 2024 rok

Drodzy przyjaciele! Za nami ważny czas. Ten mijający rok był bardzo dobry dla całego środowiska Odra-Niemen.

Zarząd Główny Odra-Niemen zrealizował ponad 20 projektów dotacyjnych, a każdy z oddziałów miał też swoje autorskie zadania finansowane z różnych programów konkursowych.

Z każdym rokiem mamy więcej projektów, które są wykonywanie ze środków własnych, ze zbiórek publicznych, z funduszy przekazanych przez darczyńców i są to działania w 100% wykonywane społecznie. To daje nam bezpieczeństwo rozwoju, ale też nie zatracamy się tylko w zadaniach dotacyjnych, finansowanych zewnętrznie, ale mamy swoje autorskie prace, które definiują Stowarzyszenie Odra-Niemen.

Coraz mocniej rozwijamy się w realizacji zdań adresowanych do polonijnych społeczności i polskich działających za granicą. To staje się naszym wiodącym obszarem.

Zdobywamy też wciąż nowe doświadczenia w realizacji konkursów małych grantów, wspierając tymi projektami i naszymi umiejętnościami, małe i średnie organizacje.

Rozpoczęliśmy pilotażowy program edukacyjny „Warsztaty filmowe” łączące poznawanie przez młodych ludzi narzędzi multimedialnych i losów lokalnych świadków historii. Finałem tych połączeń są fantastyczne spoty promujące międzypokoleniowe spotkania. To dla nas ważny kierunek rozwoju, bo widzimy ile dobrych treści i nowych narzędzi dają nam te zajęcia.

Jednak wciąż najważniejszym zadaniem i całym obszarem wsparcia jest działanie na rzecz środowisk kombatanckich. Akcja Rodacy-Bohaterom jest przez Nich stworzona, dla Nich realizowana i o Nich opowiadająca. Zbudowaliśmy wokół tej akcji nasze oddziały, które tak pięknie się rozwijają. Tworzymy sieć współprac, która połączyła nas w Federację Patriotyczną. Poznaliśmy dzięki kombatantom miejsca pamięci, którymi się teraz my opiekujemy. To było, jest i zawsze będzie nasze najbliższe sercu wyzwanie.

‼️ W przyszłym roku nasze środowisko ma swoje ważne wydarzenie. Będziemy obchodzić 15 rocznicę akcji Rodacy-Bohaterom, od której zaczęła się nowa era Stowarzyszenia Odra-Niemen. Kulminacyjnym wydarzeniem będzie uroczysta Gala, realizowana we wrześniu, we wrocławskiej Sali Impart-Centrum. Jednak już w ciągu roku planujemy z naszymi partnerami okolicznościowe wydarzenia. Przyszły rocznicowy rok zapowiada się dla nas pracowicie i emocjonująco, dlatego prosimy nie zapominać o nas w 2024 roku.

Kończąc ten rok
dziękujemy kombatantom i wszystkim świadkom historii, którzy są dla nas tak życzliwi i są naszymi najwierniejszymi przyjaciółmi
dziękujemy wszystkim członkom Odry-Niemen za tytaniczną pracę i dbanie o rozwój naszego środowiska
dziękujemy wolontariuszom za ogrom pracy, dzięki której możemy realizować tak wiele zadań
dziękujemy naszym przyjaciołom, działaczom i organizacjom, z kraju i zagranicy za chęć współpracy
dziękujemy wszystkim darczyńcom za każdy grosz, dzięki którym stajemy się z każdym rokiem mocniejszą organizacją pozarządową

Oby 2024 rok był czasem pokoju, realizacji marzeń i życzliwości.
Zarząd Główny Stowarzyszenia Odra-Niemen

Filmowe historie. Międzypokoleniowe Warsztaty filmowe

Projekt dotyczył realizacji serii spotkań międzypokoleniowych opartych o poznawanie nowoczesnych technologii filmowych, zbudowanie relacji pomiędzy świadkami historii a młodszym pokoleniem. Poprzez aktywny udział w warsztatach filmowych, powstał cykl spotów o budowaniu relacji międzypokoleniowych i filmowe opowieście o losach świadków historii. 

Międzypokoleniowe spotkania na Mazowszu

W czerwcu odbyło się międzypokoleniowe  spotkanie na granicy Mazowsza i Podlasia. nad Bugiem.  Celem wydarzenia było poznanie się uczestników z różnych grup wiekowych, zostały zaprezentowane spoty projektów międzypokoleniowych z akcji Rodacy-Bohaterom oraz prezentacja materiałów reżysera Pawła Przewoźnego. Grupa zwiedziła Stadninę koni w Janowie i okoliczne zabytki. Odbyły się prace warsztatowe w zespołach i tworzenie materiału zdjęciowego nad Bugiem.

Warsztaty filmowe

W ramach zadania zorganizowaliśmy 4 warsztaty filmowe w różnych regionach Polski.  Na każdym ze spotkań bohaterowie przekazywali treści związane z patriotyzmem, opowiadali o swoich losach. Warsztaty przybierały różne formy w zależności od temperamentu kombatanta, ale wszędzie aktywnymi „filmowcami” była młodzież, która prowadziła rozmowy (podcasty). nagrywała reelsy, czy współpracowała przy tworzeniu scenariusza spotkań. W ramach zadania powstały 4 spoty pokazujące głównych bohaterów., ale młodzież nagrał też mniejsze formy filmowe np. nt wolontariatu.

Poznań#1 Warsztat filmowy realizowany w dniach 12-13.10.2023r. Głównym bohaterem zajęć i spotów był Pan Jerzy Majchrzak uczestnik wydarzeń Poznań’56, a środowiska kombatanckie, które włączyły się do zadania to: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wielkopolska, Związek Sybiraków O/Wielkopolska, Stowarzyszenie Poznań’56

Rzeszów – #2 Warsztat filmowy realizowany w dniach 26-27.10.2023r. Głównym bohaterem spotów był Pan Władysław Bogaczewicz , żołnierz Armii Krajowej. Środowiska kombatanckie, które włączyły się do zadania to: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Podkarpacki, Związek Sybiraków Rzeszów i Stalowa Wola

Lublin – #3 Warsztat filmowy realizowany w dniach 6-7.11.2023r. Główną bohaterką spotów była Pani Jadwiga Bednarska, więzień polityczny II Konspiracji. Środowiska kombatanckie, które włączyły się do zadania to: Chełmskie i Lubelskie Środowisko Żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, Dzieci Zamojszczyzny, Polski Związek b. Więźniów Politycznych hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych w Lublinie

Karczew Mazowsze – #4 Warsztat filmowy odbył się w dniach 27-28.11.2023.. Bohaterem warsztatów został Janusz Maksymowicz – Powstaniec Warszawski, a środowisko kombatanckie, które włączyło się do zadania to Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, środowisko Powstańców Warszawskich

Promocja projektu i jego rezultatów

W grudniu odbyło się we Wrocławiu spotkanie podsumowujące projekt. Przy udziale ponad 100 osób, młodych wolontariuszy i dolnośląskich kombatantów, pokazaliśmy materiały filmowe ze zrealizowanych zajęć. Na profilach Odra-Niemen w social mediach pokazywaliśmy relacje ze spotkań w poszczególnych regionach,  a także ukazał się artykuł w Kwartalniku “Ponad Granicami”.

Finansowanie projektu

Projekt został sfinansowany ze środków Fundacji PZU oraz funduszy własnych Stowarzyszenia Odra-Niemen.