Odeszli kombatanci
W I kwartale 2024 roku odeszła kolejna grupa kombatantów, ważnych dla naszego środowiska. Przedstawiamy ich sylwetki.
Stanisław Szatkowski - Jaworzniak, Sybirak - Wrocław
30.01.2024 roku odszedł Stanisław Szatkowski, członek Związku Młodocianych Więźniów Politycznych “Jaworzniacy”, sybirak. Urodził się 15 listopada 1932 r. w Kossakach, w powiecie łomżyńskim. Jego ojciec, Stefan, był przedwojennym oficerem w 5. Pułku Ułanów Zasławskich. Brał udział w Wojnie Obronnej, potem wstąpił do partyzantki.
Stanisława wraz z rodziną – mamą i dwójką młodszych braci – deportowano w marcu 1940 roku na Sybir, jako rodzinę oficera. W trakcie zsyłki, w latach 1941/42 zmarli jego bracia, którzy nie wytrzymywali okrutnych warunków, braku jedzenia i chorób.
W 1946 r. Stanisław wraz z mamą wrócili do Polski. Wtedy dowiedzieli się o śmierci ojca w potyczce z Niemcami, w 1943 roku. Wstąpił do ZHR i działał tam aktywnie, po przenosinach do Wrocławia dołączył do Tajnej Organizacji Podziemnej Polski, w 1951 roku. Działalność organizacji polegała przede wszystkim na samokształceniu, przeciwdziałaniu komunistycznej propagandzie i małej dywersji.
Niestety, w lutym 1952 roku UB rozbiło organizację, zaś jej członków, po brutalnych śledztwach, osądzono i osadzono w więzieniach. Stanisław został skazany na 7 lat, przepadek mienia i pozbawienie praw publicznych i honorowych. Przebywał w więzieniach i obozach pracy we Wrocławiu, Wilkowie i Jaworznie. Zwolniono go w 1955 roku, skrajnie wyniszczonego – mimo młodego wieku – katorżniczą pracą w obozie w Wilkowie, który znajdował się przy kopalni miedzi “Lena”.
Podjął edukację i ukończył Technikum Mechaniczne, wziął ślub i miał dwójkę dzieci. Mimo znacznego uszczerbku na zdrowiu, był bardzo aktywny, brał udział w wielu uroczystościach i spotkaniach z młodzieżą. Prężnie działał w Związku “Jaworzniaków” i Związku Solidarności Polskich Kombatantów we Wrocławiu. Był m.in. jednym z inicjatorów wmurowania tablicy poświęconej ofiarom systemu komunistycznego na dawnym budynku UB we Wrocławiu.
Za swoją działalność był odznaczony m.in. Złotym Medalem “Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Zesłańców Sybiru, Krzyżem Więźnia Politycznego, Krzyżem Niezłomnych i Medalem “Pro Memoria”.
Od lat współpracował z dolnośląskim środowiskiem Odry-Niemen. Cześć Jego Pamięci!
Regina Mac - AK-WiN - Opole
29 stycznia zmarła, w wieku 94 lat zaprzyjaźniona z Opolskim Oddziałem Odry-Niemen i z harcerzami kpt. Regina Mac ps. “Rysia”. Jako łączniczka służyła w AK-WiN u mjr. Mariana Bernaciaka “Orlika”. Po wojnie zamieszkała w Opolu. Szczegółowy życiorys kombatantki znajduje się w artykule PRZECZYTAJ
Władysław Uchnalewicz - AK, Łagiernik, Harcerz - Wołkowysk
29 lutego 2024 roku, w wieku 98 lat odszedł do Pana ostatni żołnierz Armii Krajowej w Wołkowysku na Białorusi, porucznik Władysław Uchnalewicz ps. “Kret”.
Pan Władysław po wybuchu II WŚ we wrześniu 1939 roku jako harcerz wstąpił w szeregi Związku Walki Zbrojnej, przekształconej następnie w Armię Krajową. Jako żołnierz AK pełnił funkcję łącznika i zwiadowcy. Otrzymał stopień kaprala i przybrał pseudonim „Kret”. Po ponownym wkroczeniu Sowietów w 1944 roku kontynuował służbę w AK. Przez władze sowieckie aresztowany i skazany na karę śmierci, zamienioną na 25 lat ciężkich robót w Workucie i Nowej Ziemi. Na zesłaniu Władysław Uchnalewicz przebywał do 1957 roku, pracując przy budowie dróg i wydobyciu węgla kamiennego. Po powrocie z zesłania osiadł w Wołkowysku, gdzie mieliśmy okazję odwiedzać go, ilekroć jeździliśmy w te tereny.
Ciepły uśmiech i skromność pana Władysława, były tym, co od razu się odczuwało po wejściu w jego skromne progi i tylko żal, że od 2019 roku, z niezależnych nam przyczyn, nie mieliśmy okazji do ponownych spotkań… Panie Władziu, do zobaczenia po tamtej stronie.
Cześć jego pamięci
zdj. Michał Białek
Medal IPN dla Odra-Niemen
13 marca 2024 roku odebraliśmy złoty medal „Reipublicae Memoriae Meritum”
Kapituła Medalu „Reipublicae Memoriae Meritum”, na podstawie Zarządzenia Prezesa IPN, wyróżniła Stowarzyszenie Odra-Niemen złotym Medalem za wybitne zasługi w działalności publicznej i społecznej dla upamiętniania historii Narodu Polskiego w latach 1917-1990 oraz wspierania IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej.
To nagroda dla całego środowiska naszego Stowarzyszenia, zaangażowanego w działalność edukacyjną, zachowanie pamięci o historii Polski i ważnych postaciach, wydarzeniach, wolontariuszy opiekujących się i remontujących społecznie groby w Polsce i na Kresach Wschodnich!
Serdeczne gratulacje dla wszystkich oddziałów i wolontariuszy, to wyróżnienie jest dla nas wszystkich:
Medalem Reipublicae Memoriae Meritum Instytut Pamięci Narodowej honoruje tych, którzy działają na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wspierają IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Medal przyznawany jest instytucjom, organizacjom lub osobom fizycznym, które:
· pracują na rzecz zachowania pamięci o:
a) ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu,
b) patriotycznych zmaganiach Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem,
c) czynach obywateli dokonywanych na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i w obronie wolności oraz godności ludzkiej
a) ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu,
b) patriotycznych zmaganiach Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem,
c) czynach obywateli dokonywanych na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i w obronie wolności oraz godności ludzkiej
· angażują się w inicjatywy społeczne mające na celu trwałe upamiętnianie wydarzeń z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wybitnych obywateli zasłużonych w walce o niepodległość Państwa Polskiego,
· wspierają IPN w działalności naukowej, edukacyjnej, wystawienniczej i wydawniczej dotyczącej szczególnie ważnych wydarzeń z historii najnowszej,
· prowadzą społeczną opiekę nad grobami i cmentarzami wojennymi w kraju i poza granicami.
Medal dzieli się na trzy stopnie: złoty, srebrny i brązowy (źródło IPN)
Rozlicz z nami roczny podatek
Dlaczego warto przekazać 1,5% podatku w rocznym rozliczeniu PIT na Stowarzyszenie Odra-Niemen?
Realizujemy rocznie wiele projektów, które łączą pokolenia i Polaków.
Opiekujemy się kombatantami, sybirakami i świadkami historii. Organizujemy dla nich wyjazdy sanatoryjne, spotkania, rehabilitację, a samotnym kombatantom dostarczamy posiłki.
Wspieramy Polaków na Kresach.
Od 15 lat organizujemy akcję Rodacy Bohaterom, w której co roku zbieramy i zawozimy Kresowiakom kilka tysięcy “Paczek Pamięci”.
Organizujemy różne akcje pomocowe.
Budujemy wolontariat i edukujemy młodzież poprzez włączanie w działania społeczne.
Wspieramy represjonowanych Polaków i dbamy o miejsca pamięci.
Jesteśmy niezależną, transparentną organizacją pożytku publicznego.
Działamy ponad podziałami!
1,5% z podatku to środki, które pomagają zrealizować wiele ważnych zadań i celów.
KRS 0000133146
Filmowe historie. Międzypokoleniowe Warsztaty filmowe
Projekt dotyczył realizacji serii spotkań międzypokoleniowych opartych o poznawanie nowoczesnych technologii filmowych, zbudowanie relacji pomiędzy świadkami historii a młodszym pokoleniem. Poprzez aktywny udział w warsztatach filmowych, powstał cykl spotów o budowaniu relacji międzypokoleniowych i filmowe opowieście o losach świadków historii.
Międzypokoleniowe spotkania na Mazowszu
W czerwcu odbyło się międzypokoleniowe spotkanie na granicy Mazowsza i Podlasia. nad Bugiem. Celem wydarzenia było poznanie się uczestników z różnych grup wiekowych, zostały zaprezentowane spoty projektów międzypokoleniowych z akcji Rodacy-Bohaterom oraz prezentacja materiałów reżysera Pawła Przewoźnego. Grupa zwiedziła Stadninę koni w Janowie i okoliczne zabytki. Odbyły się prace warsztatowe w zespołach i tworzenie materiału zdjęciowego nad Bugiem.
Warsztaty filmowe
W ramach zadania zorganizowaliśmy 4 warsztaty filmowe w różnych regionach Polski. Na każdym ze spotkań bohaterowie przekazywali treści związane z patriotyzmem, opowiadali o swoich losach. Warsztaty przybierały różne formy w zależności od temperamentu kombatanta, ale wszędzie aktywnymi „filmowcami” była młodzież, która prowadziła rozmowy (podcasty). nagrywała reelsy, czy współpracowała przy tworzeniu scenariusza spotkań. W ramach zadania powstały 4 spoty pokazujące głównych bohaterów., ale młodzież nagrał też mniejsze formy filmowe np. nt wolontariatu.
Poznań – #1 Warsztat filmowy realizowany w dniach 12-13.10.2023r. Głównym bohaterem zajęć i spotów był Pan Jerzy Majchrzak uczestnik wydarzeń Poznań’56, a środowiska kombatanckie, które włączyły się do zadania to: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wielkopolska, Związek Sybiraków O/Wielkopolska, Stowarzyszenie Poznań’56
Rzeszów – #2 Warsztat filmowy realizowany w dniach 26-27.10.2023r. Głównym bohaterem spotów był Pan Władysław Bogaczewicz , żołnierz Armii Krajowej. Środowiska kombatanckie, które włączyły się do zadania to: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Podkarpacki, Związek Sybiraków Rzeszów i Stalowa Wola
Lublin – #3 Warsztat filmowy realizowany w dniach 6-7.11.2023r. Główną bohaterką spotów była Pani Jadwiga Bednarska, więzień polityczny II Konspiracji. Środowiska kombatanckie, które włączyły się do zadania to: Chełmskie i Lubelskie Środowisko Żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, Dzieci Zamojszczyzny, Polski Związek b. Więźniów Politycznych hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych w Lublinie
Karczew Mazowsze – #4 Warsztat filmowy odbył się w dniach 27-28.11.2023.. Bohaterem warsztatów został Janusz Maksymowicz – Powstaniec Warszawski, a środowisko kombatanckie, które włączyło się do zadania to Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, środowisko Powstańców Warszawskich
Promocja projektu i jego rezultatów
W grudniu odbyło się we Wrocławiu spotkanie podsumowujące projekt. Przy udziale ponad 100 osób, młodych wolontariuszy i dolnośląskich kombatantów, pokazaliśmy materiały filmowe ze zrealizowanych zajęć. Na profilach Odra-Niemen w social mediach pokazywaliśmy relacje ze spotkań w poszczególnych regionach, a także ukazał się artykuł w Kwartalniku “Ponad Granicami”.
Finansowanie projektu
Projekt został sfinansowany ze środków Fundacji PZU oraz funduszy własnych Stowarzyszenia Odra-Niemen.
Rodacy-Bohaterom. Pamiętamy o małopolskich Kombatantach
Już po raz 7. Stowarzyszenie Odra-Niemen Oddział Małopolski, organizuje akcję pomocy małopolskim Kombatantom „Rodacy-Bohaterom. Pamiętamy o małopolskich Kombatantach”, która wsparciem obejmie 130 osób.
W weekend 16-17 grudnia 2023 roku do 130 Kombatantów mieszkających w Małopolsce trafiły paczki żywnościowe z żywotnością długoterminową oraz świąteczne – wigilijne posiłki.
Zadanie publiczne „Rodacy-Bohaterom. Pamiętamy o małopolskich Kombatantach” realizowane przez Stowarzyszenie Odra-Niemen oddział Małopolski jest współfinansowane ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej
Więcej informacji na stronie Odra-Niemen Małopolska
Informacje o zadaniu
Partnerzy zadania
Zadanie publiczne „Rodacy-Bohaterom. Pamiętamy o małopolskich Kombatantach” realizowane przez Stowarzyszenie Odra-Niemen oddział Małopolski jest współfinansowane ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej
Partnerem głównym akcji jest Fundacji Agencji Rozwoju Przemysłu i Związku Cyfrowa Polska. Partnerami akcji jest Wojewoda Małopolski, 11. Małopolska Brygada Obrony Terytorialnej, Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji.
Dolnośląska Gala Wolontariatu
Wydarzenie to podsumowanie projektu i przekazanie nagród dla najaktywniejszych dolnośląskich wolontariuszy.
Nowy Zarząd Główny SON
Szanowni Państwo, drodzy przyjaciele!
Chciałabym przekazać, że w dniu 13 maja 2023 roku we Wrocławiu, sali Centrum Historii Zajezdnia, dobyło się Walne Wyborcze Zebranie Stowarzyszenia Odra-Niemen. Za nami 2 kadencje zarządu, każda to 7 lat, tak więc miałam możliwość podsumowania 14 lat pracy naszego środowiska, oto kilka danych pokazujących jak bardzo się rozwijamy:
1/ Początek działań to 3 osoby, na zebraniu wyborczym w 2023 roku był ponad 100 delegatów
2/ Na koniec I kadencji, w 2016 roku mieliśmy 159 członków, stan na 2023 rok to 431 osób
3/ Liczba oddziałów SON, po I kadencji, oprócz centrali, to 4 środowiska powstałe na Podlasiu, Lubelszczyźnie, w Wielkopolsce i Małopolsce, w 2023 roku oprócz centrali we Wrocławiu, mamy 8 oddziałów, dołączyły środowiska SON na Opolszczyźnie, Mazowszu, Podkarpaciu i powstał jeden oddział zagraniczny na Ukrainie we Lwowie
4/ Zdobyliśmy nową siedzibą dla centrali Odra-Niemen przy ul. Zelwerowicza 16/3, miejsce to stało się wizytówką stowarzyszenia Odra-Niemen i coraz popularniejszym adresem we Wrocławiu, w zakresie realizacji działań społecznych, edukacyjnych, patriotycznych, międzypokoleniowych
5/ Zaczynaliśmy działania od współpracy z Polakami z Białorusi, obecnie działamy także na Litwie, Łotwie, Ukrainie, w Mołdawii, Norwegii, USA, Czechach, Gruzji, a Polsce współtworzymy Federacja Patriotyczna
Jedynym trudnym dla nas tematem jest zmniejszająca się współpraca ze środowiskiem kombatantów. Nasi najważniejsi przyjaciele, nasza opieka, autorytety coraz liczniej odchodzą na wieczną wartę. W I kadencji obejmowaliśmy wsparciem kilka tysięcy kombatantów w kraju i za granicą, obecnie ta grupa to kilkaset weteranów i liczba ta stale się zmniejsza. Przed nowym zarządem wyzwania w tym obszarze, aby ocalić od zapomnienia tych, którzy byli z nami przez te wszystkie lata najważniejszymi postaciami.
Dziękuję wszystkim moim przyjaciołom za te wspólne lata, trudne, ale fascynujące. To był zaszczyt pracować z zarządem marzeń, który przez 14 był lojalny, pracowity, skromny i niezwykle mocno działający na rzecz Odra-Niemen. Dziękuję Małgorzacie Suszyńskiej, Dominikowi Rozpędowskiemu, Norbertowi Klimkowi, Oli Połomskiej (wcześniej Bujalskiej), Kamili Gosiewskiej, Eugeniuszowi Gosiewskiemu, Pawłowi Ostrowskiemu, Grażynie Piotrowicz. Siła i rozwój ostatnich 14 lat to główna zasługa tej grupy
Stowarzyszenie Odra-Niemen jest silne dzięki temu, że mamy oddziały w całej Polsce i jeden za granicą we Lwowie. Wszyscy ciężko pracują i w swoich regionach i dla dobra całego środowiska, wzmacniając pozycję Odry-Niemen. Chcąc mocniej rozwijać nasze środowisko, Walne Zebranie Członków SON w 2022 roku podjęło uchwałę o poszerzeniu liczby członków zarządu o 4 osoby – przedstawicieli środowisk oddziałowych SON. W dniu wczorajszym wybieraliśmy władze według nowych regulaminów. Przedstawiam Państwu nowy Zarząd Główny Stowarzyszenia Odra-Niemen, który będzie razem pracował przez kolejne 7 lat:
Bartosz Cielecki – Wrocław
Krystian Fila – Odra-Niemen Podkarpacie
Krystyna Frołowa-Fadejczuk – Centrum Polskiej Kultury Odra-Niemen-Dniestr , Lwów
Kamila Gosiewska – Wrocław
Eugeniusz Gosiewski – Wrocław
Krzysztof Krzemiński – Stowarzyszenie Odra-Niemen Oddział Mazowiecki
Piotr Kurpaska – Wrocław
Jadwiga Michniak – Odra-Niemen Małopolska
Michał Mormul – Wrocław
Aleksandra Połomska – Wrocław
Dominik Rozpędowski – Wrocław
Małgorzata Suszyńska – Wrocław
Komisja Rewizyjna:
Regina Awtoniuk – Chełm
Norbert Klimiuk – Wrocław
Krystyna Wotkiewicz – Wrocław
Walne Wyborcze Zebranie Członków Stowarzyszenia Odra-Niemen wybrało mnie na Prezesa Zarządu na kolejną kadencję, co przyjęłam z ogromnym wzruszeniem.
Przed nami, kolejne fascynujące lata, w czasie których zawalczymy o jeszcze większy kawałek świata, który zauroczy się tą niezwykłą organizacją społeczną jaką jest Stowarzyszenie Odra-Niemen.
Serdecznie pozdrawiam
Ilona Gosiewska – Prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Odra-Niemen
Festiwal Odra-Niemen 2023
Festiwal Odra-Niemen to cykl wydarzeń edukacyjnych, społecznych, warsztatów upamiętniających Żołnierzy Wyklętych
Paczki świąteczne dla kombatantów
W ostatnich dniach grudnia rozwoziliśmy 1000 paczek do kombatantów Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, Sybiraków i Jaworzniaków 
To nie tylko wizyty z darami na święta, to także rozmowy, sprawdzanie aktualnych danych kontaktowych naszych seniorów, badanie bieżących potrzeb.
Dziękujemy za pomoc w dostarczaniu i pakowaniu wszystkim wolontariuszom w całej Polsce 
Przedświąteczna akcja paczkowa to wspólna inicjatywa wielu organizacji z całej Polski:
Przedświąteczna akcja paczkowa to wspólna inicjatywa wielu organizacji z całej Polski:Mazowiecki Oddział Stowarzyszenia Odra-Niemen – pomysłodawca i koordynator całej akcji
Dziękujemy za wspólną pracę na rzecz naszych Bohaterów!
Projekt się udał znakomicie dzięki finansowemu wsparciu Fundacji PKO SA i Fundacja PGNiG im. Ignacego Łukasiewicza DZIĘKUJEMY!
