1 RB

Podsumowanie edycji Bożonarodzeniowej i Wielkanocnej

Nadszedł czas, by podsumować dwie edycje akcji Rodacy Bohaterom – bożonarodzeniową 2023/24 i wielkanocną. Przed nami jeszcze ostatnie wyjazdy na Ukrainę, lecz przedstawimy rezultaty naszych działań na dziś, gdyż terminy tych wypraw nie są pewne.

Kogo wspieraliśmy?

Jak zawsze docieraliśmy do Polaków na Kresach, w tegorocznej edycji kolejny raz udało nam się dotrzeć do nieznanych nam wcześniej lokalizacji i społeczności, wzmocnić bieżące kontakty. Wspomagaliśmy środowisko kombatanckie (niestety niknące w oczach), sybirackie, seniorów, rodziny wielodzietne, potrzebujących, polskie szkoły i parafie, Polaków działających na rzecz utrzymania polskiej kultury, języka i historii na Kresach.

Docieraliśmy do różnych miejsc, rejonów, obwodów na Litwie, Łotwie i Ukrainie, wspieraliśmy Polaków z Białorusi.

Na Ukrainie odwiedzaliśmy obwody lwowski, tarnopolski, wołyński, docieraliśmy m.in. do Lwowa, gdzie prężnie działa Centrum Polskiej Kultury Odra-Niemen-Dniestr, nasz lwowski oddział, czy do Czortkowa, do zaprzyjaźnionych sióstr Dominikanek.

Litwę zjeździliśmy niemal wzdłuż i wszerz, odwiedzając aż 10 rejonów w trakcie 16 wyjazdów. Byliśmy w rejonach jezioroskim, kiejdańskim, kowieńskim, radziwilskim, szyłokarczemskim, święciańskim, trockim, wileńskim, wisagińskim i oczywiście solecznickim.

Na Łotwie odwiedzaliśmy m.in. polskie społeczności w Jeglawie, Rezekne, Lipawie, czy Dyneburgu, zostawiając tam niemal 5,5 tony darów.

Oczywiście nie zabrakło wsparcia dla Polaków z Białorusi, o szczegółach jednak napisać nie możemy.

Liczby

Jak wyglądała akcja na Boże Narodzenie i Wielkanoc w liczbach?

  • Zorganizowaliśmy 21 wyjazdów na Kresy, w tym dwa łączone Litwa/Łotwa,
  • 4 wyjazdy na Ukrainę, 16 na Litwę, 3 na Łotwę,
  • Zostawiliśmy ponad 4 300 paczek, co daje ok. 56 ton darów charytatywnych dla polskich środowisk z Litwy, Łotwy, Ukrainy i Białorusi,
  • 96 219 zł zebrane dzięki zbiórce na stronie siepomaga.pl

Za nami kolejne dziesiątki tysięcy kilometrów, setki wzruszających spotkań, z których na pierwszy plan przebija się wdzięczność za pamięć o Polakach, którzy pozostali poza granicami kraju.

Podziękowania

Akcja 2023/2024 nie wyszła by tak dobrze, gdyby nie członkowie i wolontariusze Stowarzyszenia Odra-Niemen i wszystkich jego oddziałów:

  • Centrum Kultury Polskiej Odra-Niemen-Dniestr we Lwowie,
  • Oddziału Lubelskiego,
  • Oddziału Małopolskiego,
  • Oddziału Mazowieckiego,
  • Oddziału Opolskiego,
  • Oddziału Podkarpackiego,
  • Oddziału Podlaskiego,
  • Oddziału Wielkopolskiego,

W tym roku rozpoczęliśmy współpracę z Fundacją Siepomaga.pl, co zaowocowało świetnym wynikiem zbiórki prowadzonej na portalu siempomaga.pl, która zakończyła się na kwocie 96 219 zł, co stanowiło znaczące wsparcie naszych działań. Dziękujemy za zaufanie i cieszymy się z dalszej współpracy.

Przede wszystkim dziękujemy wszystkim darczyńcom, bez których akcja nie mogła by się udać: przekazującym dary, wspierającym zbiórkę, wpłacającym na konto, czy wrzucających do puszek. To dzięki Wam udało nam się pomóc tysiącom Polaków na Kresach, dać im radość i wzruszenie. Kłaniamy się w pas!

Rodacy-Bohaterom. Wielkanocna edycja

Za nami już wiele wypraw z darami wielkanocnymi do naszych Rodaków mieszkających za wschodnią granicą. Organizujemy także świąteczne akcje pamięci  dla kombatantów z Polski.  Poniżej przedstawiamy linki  do wydarzeń:

Odeszli kombatanci

W I kwartale 2024 roku odeszła kolejna grupa kombatantów, ważnych dla naszego środowiska. Przedstawiamy ich sylwetki.

Stanisław Szatkowski - Jaworzniak, Sybirak - Wrocław

30.01.2024 roku odszedł Stanisław Szatkowski, członek Związku Młodocianych Więźniów Politycznych “Jaworzniacy”, sybirak. Urodził się 15 listopada 1932 r. w Kossakach, w powiecie łomżyńskim. Jego ojciec, Stefan, był przedwojennym oficerem w 5. Pułku Ułanów Zasławskich. Brał udział w Wojnie Obronnej, potem wstąpił do partyzantki.
Stanisława wraz z rodziną – mamą i dwójką młodszych braci – deportowano w marcu 1940 roku na Sybir, jako rodzinę oficera. W trakcie zsyłki, w latach 1941/42 zmarli jego bracia, którzy nie wytrzymywali okrutnych warunków, braku jedzenia i chorób.
W 1946 r. Stanisław wraz z mamą wrócili do Polski. Wtedy dowiedzieli się o śmierci ojca w potyczce z Niemcami, w 1943 roku. Wstąpił do ZHR i działał tam aktywnie, po przenosinach do Wrocławia dołączył do Tajnej Organizacji Podziemnej Polski, w 1951 roku. Działalność organizacji polegała przede wszystkim na samokształceniu, przeciwdziałaniu komunistycznej propagandzie i małej dywersji.
Niestety, w lutym 1952 roku UB rozbiło organizację, zaś jej członków, po brutalnych śledztwach, osądzono i osadzono w więzieniach. Stanisław został skazany na 7 lat, przepadek mienia i pozbawienie praw publicznych i honorowych. Przebywał w więzieniach i obozach pracy we Wrocławiu, Wilkowie i Jaworznie. Zwolniono go w 1955 roku, skrajnie wyniszczonego – mimo młodego wieku – katorżniczą pracą w obozie w Wilkowie, który znajdował się przy kopalni miedzi “Lena”.
Podjął edukację i ukończył Technikum Mechaniczne, wziął ślub i miał dwójkę dzieci. Mimo znacznego uszczerbku na zdrowiu, był bardzo aktywny, brał udział w wielu uroczystościach i spotkaniach z młodzieżą. Prężnie działał w Związku “Jaworzniaków” i Związku Solidarności Polskich Kombatantów we Wrocławiu. Był m.in. jednym z inicjatorów wmurowania tablicy poświęconej ofiarom systemu komunistycznego na dawnym budynku UB we Wrocławiu.
Za swoją działalność był odznaczony m.in. Złotym Medalem “Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Zesłańców Sybiru, Krzyżem Więźnia Politycznego, Krzyżem Niezłomnych i Medalem “Pro Memoria”.
 
Od lat współpracował z dolnośląskim środowiskiem Odry-Niemen. Cześć Jego Pamięci!

Regina Mac - AK-WiN - Opole

29 stycznia zmarła,  w wieku 94 lat zaprzyjaźniona z Opolskim Oddziałem Odry-Niemen i z  harcerzami kpt. Regina Mac ps. “Rysia”. Jako łączniczka służyła w AK-WiN u mjr. Mariana Bernaciaka “Orlika”. Po wojnie zamieszkała w Opolu. Szczegółowy życiorys kombatantki znajduje się w artykule PRZECZYTAJ
 
 

Władysław Uchnalewicz - AK, Łagiernik, Harcerz - Wołkowysk

29 lutego 2024 roku, w wieku 98 lat odszedł do Pana ostatni żołnierz Armii Krajowej w Wołkowysku na Białorusi, porucznik Władysław Uchnalewicz ps. “Kret”.

Pan Władysław po wybuchu II WŚ we wrześniu 1939 roku jako harcerz wstąpił w szeregi Związku Walki Zbrojnej, przekształconej następnie w Armię Krajową. Jako żołnierz AK pełnił funkcję łącznika i zwiadowcy. Otrzymał stopień kaprala i przybrał pseudonim „Kret”. Po ponownym wkroczeniu Sowietów w 1944 roku kontynuował służbę w AK. Przez władze sowieckie aresztowany i skazany na karę śmierci, zamienioną na 25 lat ciężkich robót w Workucie i Nowej Ziemi. Na zesłaniu Władysław Uchnalewicz przebywał do 1957 roku, pracując przy budowie dróg i wydobyciu węgla kamiennego. Po powrocie z zesłania osiadł w Wołkowysku, gdzie mieliśmy okazję odwiedzać go, ilekroć jeździliśmy w te tereny.

Ciepły uśmiech i skromność pana Władysława, były tym, co od razu się odczuwało po wejściu w jego skromne progi i tylko żal, że od 2019 roku, z niezależnych nam przyczyn, nie mieliśmy okazji do ponownych spotkań… Panie Władziu, do zobaczenia po tamtej stronie.

Cześć jego pamięci

zdj. Michał Białek

Koncert_Wielkopostny

Koncert Wielkopostny

Grupa osób zgłosiła chęć zorganizowania w Warszawie koncertu wielkopostnego na rzecz naszych rodaków z Białorusi we współpracy z naszą organizacją. W czasie koncertu było można nabyć tomik poezji, a całkowity dochód ze sprzedaży będzie przeznaczony na akcje pomocowe Odry-Niemen prowadzone dla Polaków na Białorusi.
 
Serdecznie dziękujemy za to wydarzenie i wsparcie finansowe potrzeb polskich środowisk na Białorusi.  

Medal IPN dla Odra-Niemen

13 marca 2024 roku odebraliśmy złoty medal „Reipublicae Memoriae Meritum”
 
Kapituła Medalu „Reipublicae Memoriae Meritum”, na podstawie Zarządzenia Prezesa IPN, wyróżniła Stowarzyszenie Odra-Niemen złotym Medalem za wybitne zasługi w działalności publicznej i społecznej dla upamiętniania historii Narodu Polskiego w latach 1917-1990 oraz wspierania IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej.
 
To nagroda dla całego środowiska naszego Stowarzyszenia, zaangażowanego w działalność edukacyjną, zachowanie pamięci o historii Polski i ważnych postaciach, wydarzeniach, wolontariuszy opiekujących się i remontujących społecznie groby w Polsce i na Kresach Wschodnich!
Medalem Reipublicae Memoriae Meritum Instytut Pamięci Narodowej honoruje tych, którzy działają na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wspierają IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Medal przyznawany jest instytucjom, organizacjom lub osobom fizycznym, które:
· pracują na rzecz zachowania pamięci o:
a) ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu,
b) patriotycznych zmaganiach Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem,
c) czynach obywateli dokonywanych na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i w obronie wolności oraz godności ludzkiej
· angażują się w inicjatywy społeczne mające na celu trwałe upamiętnianie wydarzeń z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wybitnych obywateli zasłużonych w walce o niepodległość Państwa Polskiego,
· wspierają IPN w działalności naukowej, edukacyjnej, wystawienniczej i wydawniczej dotyczącej szczególnie ważnych wydarzeń z historii najnowszej,
· prowadzą społeczną opiekę nad grobami i cmentarzami wojennymi w kraju i poza granicami.
Medal dzieli się na trzy stopnie: złoty, srebrny i brązowy (źródło IPN)