Rodacy Bohaterom
Stowarzyszenie Odra-Niemen to środowisko zbudowane i oparte o kombatantów, ich wartości i postawy. Patronem naszych działań, sprawczynią powstania organizacji, przyjacielem środowiska jest płk Weronika Sebastianowicz z Grodna.
To dla grupy kresowych kombatantów powstała nasza organizacja i został zorganizowany w 2009 roku program społeczny – Rodacy Bohaterom.
Jego sednem są trwające do dziś zbiórki darów dla bohaterów polskiej wolności. To ogólnopolskie działanie, ponad podziałami i ponad granicami.
Dwa razy w roku, na Święta Bożego Narodzenia i Święta Wielkanocne, włączamy do działań tysiące wolontariuszy i wiele środowisk, organizujemy pospolite ruszenie, by dziesiątki ton darów zamienić w tysiące paczek, które przekazujemy kombatantom w Polsce i na Kresach, polskim środowiskom kresowym.
Zaczynaliśmy od zbiorki darów pod nazwą „Paczka dla polskiego kombatanta na Kresach”. Poprzez kontakty z weteranami, bliskie z nimi relacje, odpowiadając na bieżące potrzeby tego niezwykłego pokolenia, rozbudowaliśmy współpracę ze środowiskami kombatanckimi w wielu obszarach. Wszystkie nasze aktywności są powiązane z bohaterami polskiej wolności, bo dzięki nim zbudowaliśmy wolontariat, odkryliśmy miejsca pamięci, zbudowaliśmy ofertę edukacyjną i poznaliśmy wiele polskich środowisk działających poza Ojczyzną.
Akcja cały czas ewoluuje. Od kilku lat ze smutkiem obserwujemy powolne zanikanie środowiska kombatanckiego, na Kresach i w Polsce, nasi bohaterowie odchodzą. Kontynuujemy akcję, bo widzimy na dawnych terenach Polski innych bohaterów, także niezwykle dla nas ważnych.
Są to ludzie dbający o polską kulturę, historię, miejsca związane z naszą historią, czy groby naszych przodków. Ludzie uczący młode pokolenia języka polskiego, budujący ich tożsamość. Polscy nauczyciele, seniorzy, lokalni działacze. Wspieramy ośrodki polskości – parafie, placówki edukacyjne, Domy Polskie, Hospicjum bł. ks. Michała Sopoćki w Wilnie i wiele innych. Pomagamy potrzebującym, rodzinom wielodzietnym, ludziom żyjącym w trudnych warunkach.
Od 2020 roku stałym partnerem projektu Rodacy Bohaterom jest Federacja Patriotyczna.
Ponad 10 lat akcji Rodacy Bohaterom
Paczki pamięci
Dostarczanie paczek do naszych rodaków na Kresach to przez te wszystkie lata ogrom wspomnień, wzruszeń i wiele aktywności. Zebraliśmy tony darów, przejechaliśmy tysiące kilometrów, przekazaliśmy kombatantom, Sybirakom, świadkom historii i wielu polskim środowiskom dziesiątki tysięcy paczek. Byliśmy w wielu domach polskich kombatantów.
Akcja “Paczka pamięci” dotyczy m.in. środowisk kombatanckich w Polsce, na Litwie, Białorusi, Ukrainie, Łotwie, polskich seniorów, nauczycieli, działaczy, rodzin wielodzietnych i potrzebujących.
Spotkania z Polską
W ostatnich kilkunastu latach, obok akcji paczkowej, od 2012 do 2019 roku organizowaliśmy dla środowisk kombatanckich “Spotkania z Polską”.
Były to pobyty integracyjne weteranów I i II Konspiracji, Sybiraków, opozycji antykomunistycznej, rodzin bohaterów i wolontariuszy młodego pokolenia. Pierwszy edycja to wizyta 30 uczestników z Białorusi, ostatni pobyt to ponad 120 osób z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Polski, Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, z ok. 30 różnych środowisk.
Spotkania odbywały się w rodzinnej atmosferze, pełno było w nich emocji. Zbieraliśmy relacje naszych gości, prezentowaliśmy środowiska obecne na spotkaniach, były pokazy filmów, spotkania dyskusyjne, koncerty, wystawy tematyczne, a także zabiegi lecznicze. Ważnym elementem tego działania były też spotkania z delegacjami samorządowymi, czy z instytucji publicznych oraz z młodzieżą, organizacjami pozarządowymi i grupami rekonstrukcyjnymi. Każdy pobyt kończył się międzypokoleniową integracją.
Sztafeta pokoleń
Przez całe lata kombatanci, Sybiracy, świadkowie historii, mimo trudów życia i poważnego wieku, brali udział w spotkaniach z młodzieżą.
Stowarzyszenie Odra-Niemen pomaga w organizacji lekcji w szkołach, w przygotowaniu dyskusji z młodzieżowymi liderami społecznymi, organizuje systematyczne spotkania świadków historii w swojej siedzibie i w wielu miastach w Polsce. Organizujemy też spotkania urodzinowe dla bohaterów naszej wolności. Bardzo ważnym elementem współpracy naszego stowarzyszenia ze środowiskami kombatanckimi, represjonowanymi, to organizacja wydarzeń rocznicowych i włączanie w nie weteranów, ale też międzypokoleniowe wyjazdy na wydarzenia patriotyczne, jak np. rocznica Operacji Ostra Brama, wybuch II Wojny Światowej i rocznica napaści sowieckiej 17 września, Powstanie Warszawskie, Dzień Niepodległości, Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Organizujemy spotkania świąteczne dla środowisk kombatanckich. Są to projekty realizowane w całej Polsce, a także poza granicami kraju – Lwów, Grodno, Wilno. Te spotkania są bardzo ważne dla naszego środowiska, angażują wielu młodych wolontariuszy i budują mocne międzypokoleniowe relacje.
Stowarzyszenie Odra-Niemen współpracowało przez te wszystkie lata z weteranami wszystkich środowisk, więźniami politycznymi czasów stalinowskich i okresu PRL, z Sybirakami. Do dziś przyjaźnimy się z rodzinami bohaterów naszej wolności, którzy są często kustoszami pamięci nie tylko dziejów swoich bliskich, ale też całych środowisk, w których działali ich bliscy. Pracujemy z seniorami Solidarności, uczestnikami wydarzeń Poznania ’56, członkami Solidarności Walczącej, czy Niezależnego Zrzeszenia Studentów z lat 1981-1989.
Z drugiej strony udało się nam włączyć do współpracy młode pokolenie. To wspaniała grupa wolontariuszy, uczniów, studentów, młodych pracujących osób, harcerzy. Mamy też u siebie zapracowane pokolenie 40-latków, którzy mimo braku czasu, pięknie nam pomagają w naszych działaniach. Są też z nami bardzo dla nas ważni pedagodzy. Tworzymy międzypokoleniową grupę, która wpatrzona w pokolenie bohaterów naszej wolności, przekazuje ich wartości w XXI wieku. Razem zbudowaliśmy i wciąż rozwijamy piękny projekt Rodacy Bohaterom.