Rodacy-Bohaterom. Wielkanocna edycja
Za nami już wiele wypraw z darami wielkanocnymi do naszych Rodaków mieszkających za wschodnią granicą. Organizujemy także świąteczne akcje pamięci dla kombatantów z Polski. Poniżej przedstawiamy linki do wydarzeń:
Odeszli kombatanci
W I kwartale 2024 roku odeszła kolejna grupa kombatantów, ważnych dla naszego środowiska. Przedstawiamy ich sylwetki.
Stanisław Szatkowski - Jaworzniak, Sybirak - Wrocław
30.01.2024 roku odszedł Stanisław Szatkowski, członek Związku Młodocianych Więźniów Politycznych “Jaworzniacy”, sybirak. Urodził się 15 listopada 1932 r. w Kossakach, w powiecie łomżyńskim. Jego ojciec, Stefan, był przedwojennym oficerem w 5. Pułku Ułanów Zasławskich. Brał udział w Wojnie Obronnej, potem wstąpił do partyzantki.
Stanisława wraz z rodziną – mamą i dwójką młodszych braci – deportowano w marcu 1940 roku na Sybir, jako rodzinę oficera. W trakcie zsyłki, w latach 1941/42 zmarli jego bracia, którzy nie wytrzymywali okrutnych warunków, braku jedzenia i chorób.
W 1946 r. Stanisław wraz z mamą wrócili do Polski. Wtedy dowiedzieli się o śmierci ojca w potyczce z Niemcami, w 1943 roku. Wstąpił do ZHR i działał tam aktywnie, po przenosinach do Wrocławia dołączył do Tajnej Organizacji Podziemnej Polski, w 1951 roku. Działalność organizacji polegała przede wszystkim na samokształceniu, przeciwdziałaniu komunistycznej propagandzie i małej dywersji.
Niestety, w lutym 1952 roku UB rozbiło organizację, zaś jej członków, po brutalnych śledztwach, osądzono i osadzono w więzieniach. Stanisław został skazany na 7 lat, przepadek mienia i pozbawienie praw publicznych i honorowych. Przebywał w więzieniach i obozach pracy we Wrocławiu, Wilkowie i Jaworznie. Zwolniono go w 1955 roku, skrajnie wyniszczonego – mimo młodego wieku – katorżniczą pracą w obozie w Wilkowie, który znajdował się przy kopalni miedzi “Lena”.
Podjął edukację i ukończył Technikum Mechaniczne, wziął ślub i miał dwójkę dzieci. Mimo znacznego uszczerbku na zdrowiu, był bardzo aktywny, brał udział w wielu uroczystościach i spotkaniach z młodzieżą. Prężnie działał w Związku “Jaworzniaków” i Związku Solidarności Polskich Kombatantów we Wrocławiu. Był m.in. jednym z inicjatorów wmurowania tablicy poświęconej ofiarom systemu komunistycznego na dawnym budynku UB we Wrocławiu.
Za swoją działalność był odznaczony m.in. Złotym Medalem “Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Zesłańców Sybiru, Krzyżem Więźnia Politycznego, Krzyżem Niezłomnych i Medalem “Pro Memoria”.
Od lat współpracował z dolnośląskim środowiskiem Odry-Niemen. Cześć Jego Pamięci!
Regina Mac - AK-WiN - Opole
29 stycznia zmarła, w wieku 94 lat zaprzyjaźniona z Opolskim Oddziałem Odry-Niemen i z harcerzami kpt. Regina Mac ps. “Rysia”. Jako łączniczka służyła w AK-WiN u mjr. Mariana Bernaciaka “Orlika”. Po wojnie zamieszkała w Opolu. Szczegółowy życiorys kombatantki znajduje się w artykule PRZECZYTAJ
Władysław Uchnalewicz - AK, Łagiernik, Harcerz - Wołkowysk
29 lutego 2024 roku, w wieku 98 lat odszedł do Pana ostatni żołnierz Armii Krajowej w Wołkowysku na Białorusi, porucznik Władysław Uchnalewicz ps. “Kret”.
Pan Władysław po wybuchu II WŚ we wrześniu 1939 roku jako harcerz wstąpił w szeregi Związku Walki Zbrojnej, przekształconej następnie w Armię Krajową. Jako żołnierz AK pełnił funkcję łącznika i zwiadowcy. Otrzymał stopień kaprala i przybrał pseudonim „Kret”. Po ponownym wkroczeniu Sowietów w 1944 roku kontynuował służbę w AK. Przez władze sowieckie aresztowany i skazany na karę śmierci, zamienioną na 25 lat ciężkich robót w Workucie i Nowej Ziemi. Na zesłaniu Władysław Uchnalewicz przebywał do 1957 roku, pracując przy budowie dróg i wydobyciu węgla kamiennego. Po powrocie z zesłania osiadł w Wołkowysku, gdzie mieliśmy okazję odwiedzać go, ilekroć jeździliśmy w te tereny.
Ciepły uśmiech i skromność pana Władysława, były tym, co od razu się odczuwało po wejściu w jego skromne progi i tylko żal, że od 2019 roku, z niezależnych nam przyczyn, nie mieliśmy okazji do ponownych spotkań… Panie Władziu, do zobaczenia po tamtej stronie.
Cześć jego pamięci
zdj. Michał Białek
Koncert Wielkopostny
Grupa osób zgłosiła chęć zorganizowania w Warszawie koncertu wielkopostnego na rzecz naszych rodaków z Białorusi we współpracy z naszą organizacją. W czasie koncertu było można nabyć tomik poezji, a całkowity dochód ze sprzedaży będzie przeznaczony na akcje pomocowe Odry-Niemen prowadzone dla Polaków na Białorusi.
Serdecznie dziękujemy za to wydarzenie i wsparcie finansowe potrzeb polskich środowisk na Białorusi.
Medal IPN dla Odra-Niemen
13 marca 2024 roku odebraliśmy złoty medal „Reipublicae Memoriae Meritum”
Kapituła Medalu „Reipublicae Memoriae Meritum”, na podstawie Zarządzenia Prezesa IPN, wyróżniła Stowarzyszenie Odra-Niemen złotym Medalem za wybitne zasługi w działalności publicznej i społecznej dla upamiętniania historii Narodu Polskiego w latach 1917-1990 oraz wspierania IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej.
To nagroda dla całego środowiska naszego Stowarzyszenia, zaangażowanego w działalność edukacyjną, zachowanie pamięci o historii Polski i ważnych postaciach, wydarzeniach, wolontariuszy opiekujących się i remontujących społecznie groby w Polsce i na Kresach Wschodnich!
Serdeczne gratulacje dla wszystkich oddziałów i wolontariuszy, to wyróżnienie jest dla nas wszystkich:
Medalem Reipublicae Memoriae Meritum Instytut Pamięci Narodowej honoruje tych, którzy działają na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wspierają IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Medal przyznawany jest instytucjom, organizacjom lub osobom fizycznym, które:
· pracują na rzecz zachowania pamięci o:
a) ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu,
b) patriotycznych zmaganiach Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem,
c) czynach obywateli dokonywanych na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i w obronie wolności oraz godności ludzkiej
a) ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w latach II wojny światowej i po jej zakończeniu,
b) patriotycznych zmaganiach Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem,
c) czynach obywateli dokonywanych na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i w obronie wolności oraz godności ludzkiej
· angażują się w inicjatywy społeczne mające na celu trwałe upamiętnianie wydarzeń z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wybitnych obywateli zasłużonych w walce o niepodległość Państwa Polskiego,
· wspierają IPN w działalności naukowej, edukacyjnej, wystawienniczej i wydawniczej dotyczącej szczególnie ważnych wydarzeń z historii najnowszej,
· prowadzą społeczną opiekę nad grobami i cmentarzami wojennymi w kraju i poza granicami.
Medal dzieli się na trzy stopnie: złoty, srebrny i brązowy (źródło IPN)
Rozlicz z nami roczny podatek
Dlaczego warto przekazać 1,5% podatku w rocznym rozliczeniu PIT na Stowarzyszenie Odra-Niemen?
Realizujemy rocznie wiele projektów, które łączą pokolenia i Polaków.
Opiekujemy się kombatantami, sybirakami i świadkami historii. Organizujemy dla nich wyjazdy sanatoryjne, spotkania, rehabilitację, a samotnym kombatantom dostarczamy posiłki.
Wspieramy Polaków na Kresach.
Od 15 lat organizujemy akcję Rodacy Bohaterom, w której co roku zbieramy i zawozimy Kresowiakom kilka tysięcy “Paczek Pamięci”.
Organizujemy różne akcje pomocowe.
Budujemy wolontariat i edukujemy młodzież poprzez włączanie w działania społeczne.
Wspieramy represjonowanych Polaków i dbamy o miejsca pamięci.
Jesteśmy niezależną, transparentną organizacją pożytku publicznego.
Działamy ponad podziałami!
1,5% z podatku to środki, które pomagają zrealizować wiele ważnych zadań i celów.
KRS 0000133146
Wydarzenia dla Niezłomnych
Stowarzyszenie Odra-Niemen od 2009 roku prowadzi działania promujące historię pokolenia Niezłomnych. Oto wydarzenia w 2024 roku
Wielkanocna odsłona akcji Rodacy Bohaterom
Właśnie wkraczamy w wielkanocny etap akcji Rodacy Bohaterom. Za nami wiele wyjazdów na których przekazaliśmy rodakom z Kresów już ponad 3000 paszek pamięci. Od połowy grudnia wprawie każdy weekend z jakiegoś miejsca w Polsce wyjeżdżał pełny bus z paczkami dla Polaków z Kresów. Odwiedziliśmy dziesiątki miejscowości głównie na Litwie, dotarliśmy również na Łotwę oraz wspieraliśmy Polaków z Białorusi.
Co dalej z akcją Rodacy Bohaterom?
Głównym celem wielkanocnej odsłony akcji Rodacy Bohaterom będą wyjazdy do Polaków z Ukrainy, gdzie teraz będziemy kierować naszą uwagę, bo są tam największe potrzeby. Polacy na Ukrainie często są w trudnym położeniu i potrzebują naszego wsparcia. Zapraszamy wszystkich, którzy chcą włączyć się do akcji poprzez organizację zbiórek czy też wsparcie finansowe tej szlachetnej inicjatywy na https://www.siepomaga.pl/rodacy-bohaterom
1,5 % podatku dla Odra-Niemen
Na co przeznaczamy wpływy uzyskane z 1,5% podatku dla organizacji pożytku publicznego?
1,5%
KRS: 0000133146
Zrealizowane projekty w roku 2023
1. XIV edycja akcji Rodacy Bohaterom
W ramach XIV edycji akcji Rodacy Bohaterom przygotowaliśmy i przekazaliśmy kilkaset “Paczek Pamięci” lokalnym kombatantom w Polsce oraz około 3 tysięcy paczek wręczyliśmy Polakom na dawnych Kresach Polski.
2. Zdrowie Bohaterom
W 2023 roku zrealizowaliśmy IV edycję projektu, w ramach którego 80 kombatantów, Sybiraków, świadków historii miało okazję skorzystać z bezpłatnych, uzdrowiskowych turnusów leczniczo-rehabilitacyjnych. Uczestnicy korzystali z 2-tygodniowego pobytu, z ofertą o standardzie VIP. Nasi goście mieli zapewnione trzy zabiegi dziennie, pobyt w nowoczesnych pokojach 2-osobowych, zbilansowane posiłki, kurację pitną, doraźną opiekę pielęgniarsko-lekarską, konsultacje dietetyczne, oraz stałą opiekę rezydencką w trakcie pobytu, prowadzoną przez wolontariuszy Stowarzyszenia.
Przez 12 miesięcy zapewniliśmy również stałą opiekę rehabilitacyjną dla 3 kombatantów z Wrocławia i okolic.
3.Wsparcie dla Polaków z Naddniestrza
Zapewniliśmy całoroczne obiady dla 30 polskich dzieci z lokalnej szkoły i wsparliśmy 3 rodziny, wychowujące niepełnosprawne dzieci, rocznymi zapomogami po 12 tysięcy złotych. To bardzo ważne zadania, pomagające ludziom żyjącym czasami w bardzo skromnych warunkach, na terenach, gdzie dotarcie np. z naszą pomocą w ramach akcji Rodacy Bohaterom bywa niemożliwe.
3. Edukacja historyczna - "Ostra Brama"
W lipcu 2023 roku zabraliśmy na Litwę wolontariuszy ze szkól angażujących się w działania Stowarzyszenia. Program skupiał się na edukacji historycznej, wolontariacie i integracji młodzieży z Polski, oraz polskiej młodzieży z rejonu Solecznickiego. Kulminacją obozu było uczestnictwo w uroczystościach 79. rocznicy operacji Ostra Brama, które odbywały się w Wilnie, na Rossie.
4. Posiłki dla Kombatantów
Cały czas zapewniamy regularne, gorące posiłki kombatantce z Wrocławia i kombatantowi z Poznania. Wsparcie realizujemy wyłącznie dzięki środkom finansowym od darczyńców.
5. Kolonie dla dzieci z Kresów
Stowarzyszenie Odra-Niemen od początku swej działalności organizuje różne formy pobytów wakacyjnych pod hasłem “Wakacje z historią”.
W tym roku zaprosiliśmy do udziału w projekcie uczniów i pedagogów z trzech polskich szkół z Litwy:
Gimnazjum im. Michała Balińskiego w JaszunachVilniaus r. Kalvelių S. Moniuškos gimnazija – Gimnazjum im. Stanisława Moniuszki w Kowalczuakach6. Wsparcie Polaków z Białorusi
Pomagamy Polakom z Białorusi (przebywającym w Polsce i na Białorusi), wspieramy ich organizacyjne, rzeczowo oraz finansowo. Otaczamy opieką także tych, którzy mają problemy ze względu na represje ze strony władz Białorusi. Ze względów bezpieczeństwa nie publikujemy zdjęć oraz nie podajemy do wiadomości publicznej szczegółowych informacji.
7. Akcja pomocowa po pożarze domu Pani Marii
Udało nam się przeprowadzić zbiórkę funduszy na remont domu Pani Marii z Rudnik, której dom doszczętnie strawił pożar. Znalazł się też fachowiec, który nieodpłatnie przeprowadził remont, a całość środków – 15 000 zł – zostało przeznaczone na zakup materiałów.
8. Remont cmentarza w Gruzji
W połowie września grupa wolontariuszy Stowarzyszenia Odra-Niemen poleciała na 15 dni do Gruzji, gdzie realizowany był projekt „Ratujemy polskie groby w Tbilisi”. Przez 2 tygodnie wolontariusze, sprzątali, odnawiali i porządkowali zabytkowe nagrobki na cmentarzu na Kukii.
9. Zaduszki Kresowe
Od października do grudnia 2023 roku realizowaliśmy projekt edukacyjny, w ramach którego około 80 uczniów szkół ponadpodstawowych pojechało na Litwę, Łotwę i na Zaolzie, z misją postawienia biało-czerwonych zniczy na polskich cmentarzach i kwaterach wojennych.
10. Narodowe Święto Niepodległości
Co roku na 11 listopada przygotowujemy program obchodów Narodowego Święta Niepodległości i realizujemy różne aktywności z elementami edukacyjnymi, jak rekonstrukcje, pokazy, wystawy.
11. Spotkania Wigilijne
Od wielu lat, w okresie świąt Bożego Narodzenia, organizujemy spotkania wigilijne dla środowisk kombatanckich. Takie wydarzenia odbywają się w wielu miejscach i organizowane są przez oddziały Stowarzyszenia Odra Niemen.
Czym jeszcze się zajmujemy?
Innym projektem, który warto wymienić, a którego realizacja ma znaczący wpływ na działalność Stowarzyszenia, to regranting regionalny i polonijny.
Dzięki niemu możemy wspierać młode organizacje i grupy nieformalne w działaniach społecznych. Przeprowadzamy konkursy na małe granty lokalnie na terenie województwa dolnośląskiego oraz globalnie, organizując konkursy dla środowiska polonijnego na całym świecie. W celu promowania działalności środowiska polonijnego na całym świecie stworzyliśmy portal ponadgranicami.org. Gorąco zapraszamy do współpracy przy tworzeniu portalu!
Ważnym, dużym projektem jest realizacja wsparcia dla polskich szkół znajdujących się poza granicami Polski. Pozyskujemy fundusze na doposażanie placówek edukacyjnych oraz na organizacje różnych przedsięwzięć.
Znaczna część realizowanych przez Stowarzyszenie projektów finansowana jest dzięki środkom pozyskanym z różnych programów finansowania przeznaczonych dla organizacji pozarządowych. Jednak zgodnie z naszą misją, w każdy projekt angażujemy się i wkładamy mnóstwo serca starając się rozszerzać planowane działania. Inwestujemy własne środki, aby objąć wsparciem jak najwięcej osób. Są też takie projekty jak Akcja Rodacy Bohaterom, która od początku była w 100% inicjatywą oddolną. Wszystkie koszty tej wspaniałej akcji pokrywane są z darowizn oraz przychodu z 1,5% podatku, a wszystkie dary gromadzone są podczas społecznych zbiórek w całym kraju. “Paczki Pamięci” przygotowywane są i rozwożone przez wolontariuszy.
Podziękowania
Z całego serca dziękujemy wszystkim darczyńcom i ludziom dobrej woli za wsparcie Stowarzyszenia. Prosimy o zaufanie i przekazanie podczas rocznego rozliczenia PIT 1,5% podatku na cele statutowe Stowarzyszenia Odra-Niemen podając numer KRS: 0000133146
